تاثیر استفاده از گیاهان آپارتمانی در داخل واحد جهت تصفیه و تلطیف هوا

شاید برایتان جالب باشد که گاهی اوقات هوای داخل خانه، از هوای بیرون آلوده تر است. این موضوع حتی در مرکز شهرهای بزرگ هم اتفاق می افتد. احتمالا با خودتان فکر کنید که پس چه باید کرد!

"گیاهان"

احتمالا باز هم برایتان جالب باشد که بعضی از گیاه ها توانایی کاهش سطح بالای آلاینده های موجود در هوای خانه را دارند! سیستم های مکانیکی رایج تهویه هوا، دایما ساختمانها را به وسیله هوای فیلتر شده ای که از خارج به سمت داخل می کشند تهویه می کنند.

اما این هوا پس از داخل شدن توسط طیف وسیعی از آلاینده های موجود در هوای داخل آلوده می شود. احتمالا بپرسید کدام آلاینده های داخلی؟!

مهمترین این آلاینده ها دی اکسید کربن و آلاینده های فرار (VOC) هستند. آلاینده های فرار ترکیبات آلی بخارهای پتروشیمی هستند که به طور مداوم از مصالح ساختمانی، مانند رنگ و فرش و همچنین مبلمان، پلاستیک و تجهیزات الکترونیکی آزاد می شوند.در نگاه اول این آلاینده ها چندان هم حائز اهمیت نیستند. اما واقعیت این است که اگر غلظت آنها در هوای داخل محیط از حد استاندارد بالاتر باشد سمی و سرطانزا خواهند بود.

تاکنون 900 ترکیب مختلف در برخی ساختمانها کشف شده است. متداول ترین آنها شامل بنزن، اتیل بنزن تولوئن و زایلن است.  اگرچه غلظت ترکیبات آلی فرار در ساختمان های مدرن به طور کلی بسیار پایین است، شواهدی وجود دارد که قرار گرفتن مداوم در معرض این مواد شیمیایی حتی به مقادیر کم ممکن است منجر به وضعیت شناخته شده ای تحت عنوان "سندرم ساختمان بیمار" شود. افراد مبتلا به این سندروم مشکلات مربوط به سلامتی همچون خواب آلودگی، بی قراری جسمی، اختلال در تمرکز، خستگی و حالت تهوع را تجربه می کنند که به نظر می رسد شدت این علایم با مدت زمان صرف شده در یک ساختمان مرتبط است. آلاینده اصلی دیگر فضای داخلی، دی اکسید کربن (CO2) است که براثر تنفس تولید می شود. هنگامی که سطح دی اکسیدکربن در هوا بالای 1000 ppm باشد، ساکنین ساختمان ممکن است احساس ناخوشایندی در آن فضا داشته باشند. 

گیاهان، پاک کننده های طبیعی هوا

ناسا درحین انجام آزمایشات خود بر روی رشد گیاه در ایستگاه های فضایی متوجه شد که گیاه توانایی کاهش غلظت آلاینده های موجود را در فضای داخلی دارند. در حدود سال 2000 ، محققان متوجه شدند كه تقریباً همه توانایی گیاهان در داخل گلدان برای از بین بردن ترکیبات آلی موجود در هوا، در داخل خود گلدان وجود دارد.

درواقع این باکتری های طبیعی مخلوط در خاک گلدان بودند که آلاینده های هوا را تصفیه می کردند.اما نقش گیاه ها در داخل این گلدانها چیست؟ آزمایش هایی که گیاهان را از آن جدا و تنها مخلوط گلدان را نگه داشتند، با کاهشی تدریجی در عملکرد گلدانها در طول چند هفته مواجه شدند. گیاه باکتریهای خاک را با مواد مغذی کلیدی تأمین می کنند که باعث زنده ماندن و سلامتی آنها می شود.نتایج آزمایشات اخیر نشان می دهد که حتی سه گیاه گلدان در یک اداره متوسط، ترکیبات آلی فرار موجود در هوا را به سطح بسیار کمی کاهش می دهد.

حذف آلاینده های هوا، تهویه کننده های مکانیکی یا گیاهان؟

تهویه کننده های مکانیکی هوا، یکی از رایج ترین روش ها برای کاهش کربن دی اکسید موجود در هوا هستند. حال این سؤال مطرح است که آیا گیاه ها در فضاهای سرپوشیده می توانند این کار را برای ما با هزینه ای بسیار کم انجام دهند؟ما می دانیم که گیاهان همیشه کیفیت هوا را حفظ کرده اند. افزایش چشمگیر هزینه های انرژی و تأکید روزافزون بر پایداری، بررسی نقش گیاهان در فضاهای داخلی را پررنگ تر می کند.

گیاهان در فضاهای داخلی

روانشناسان محیط زیست مدتهاست پیشنهاد می كنند كه گیاهان می توانند كارایی و رضایت در محیط های داخلی مانند محیط كار را بهبود بخشند. آمیختن طبیعت با فضای داخلی پیامدهای مثبتی را از جمله بهبود وضعیت عاطفی، کاهش انرژی های منفی، کاهش حواس پرتی، افزایش خلاقیت و بهبود عملکرد و... به همراه دارد.بسیاری از مطالعات، این اثرات را با ایده "بیوفیلی" مرتبط کرده اند. این نشان می دهد که نزدیکی یک گیاه هرچند کوچک، ما را به آغاز تکاملی مان در جنگلهای ماقبل تاریخ باز می گرداند.

گیاهان جدا از اینکه صرفا سبکی از دکوراسیون و طراحی داخلی باشند، برای حفظ سکونت در محیط های داخلی، جایی که اکثر ما بخش زیادی از زندگی مان را می گذرانیم، مهم. تقریباً 90٪ از زندگی مردم در فضاهای داخلی صرف می شود و سلامت آنها از غلظت کربن دی اکسید در این فضاها متأثر است. غلظت دی اکسید کربن می تواند به سرعت بر اساس فعالیت انسان در فضاهای داخلی تغییر کند.

  ۵ گیاه موثر برای تصفیه هوا در فضاهای داخلی

نتایج آزمایشات تهویه کربن دی اکسید موجود در هوا برروی گیاهان، پنج گیاه را برای تهویه هوای داخلی، پیشنهاد می کند.

برگ های این درختچه زینتی خانگی پهن و براق ومانند بافت چرم یا لاستیک هستند. در اغلب نقاط ایران به صورت گلخانه ای پرورش داده می شود ولی در مناطق جنوبی کشور به راحتی در فضای باز رشد می کند.فیکوس الاستیکا، غلظت کربن دی اکسید را در طول روز به طور قابل توجهی کاهش می دهد اما در طول شب، براثر تنفس گیاه، غلظت این آلاینده را به میزان قابل توجهی در فضای داخلی افزایش می دهد.

این گیاه دارای برگ‌های بزرگ و کشیده و خنجری نوک تیز و سبزرنگ می‌باشد و به آبیاری کمی نیازمند است. این گیاه نیز غلظت کربن دی اکسید را در طول روز به طور قابل توجهی کاهش می دهد اما در طول شب، براثر تنفس گیاه غلظت این آلاینده را به میزان قابل توجهی در فضای داخلی افزایش می دهد. استفاده از این دو گیاه یاد شده برای تصفیه هوا، در فضاهایی که بیشتر در طول روز اشغال می شوند مانند ادارات، کلاس ها و مراکز خرید می تواند مفید باشد.

این گیاه به عنوان ریحان شیرین نیز شناخته می‌شود و محبوب ترین نوع ریحان است و در سراسر جهان از جمله آسیا، اروپا و غیره یافت می‌شود. این گیاه بیشترین مصرف را در سراسر جهان دارد و با نام‌های مختلف نظیر، پادشاه گیاهان، ریحان بزرگ، سنت جوزف کرت و... شناخته می‌شود.

این گیاه نیز در شب دی اکسید کربن کمتری تولید می کند پس می تواند  نقاطی که مدت زمان شب بیشتری دارند استفاده می شوند برای تصفیه هوا کارامدتر باشد. مانند خانه ها، خوابگاه ها و هتل ها

گیاه گلدار آپارتمانی بدون ساقه با برگ های مخملی است. ارتفاع این گونه آن به 20 تا 30 سانتیمتر می رسد. مناسب داخل ساختمان و فضاهای مسقف می باشد. به نور متوسط، گرمای زیاد، آبیاری فراوان، رطوبت محیطی ۵۰ تا ۹۰ درصد و خاک کمی اسیدی احتیاج دارد.همچنین نور دریافت شده توسط محیطی که گیاه در آن نگهداری می شود، بر توانایی آن در کاهش غلظت (CO2) تأثیر می گذارد.در حالی که speciosa Sinningia و Ocimum basilicum غلظت دی اکسید کربن را در محیط هایی که شدت نور کم است. تغییر نداده یا حتی افزایش می دهند.گیاهان Ficus elastica ، Codiaeum variegatum و Yucca massengena غلظت دی اکسید کربن را حتی باجود نور کم، در محیط های خود کاهش می دهند. بنابراین، از این گیاهان در محیط هایی که شدت نور کم مورد استفاده قرار میگیرد.

---

منابع

• http://theconversation.com/clearing-the-air-the-hidden-wonders-of-indoor-plants-15339
• http://www.gildakoud.com/vermicompost/index.php/houseplants/110-sinningia-speciosa
• https://poponik.com/types-basil-tulsi/
• https://www.bagheboon.com/portfolio-item/%D9%81%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7-ficus-elastica/
• https://www.irangrowlight.ir/fa-ir/articles/view-articles/articleid/1107/croton-plant.aspx
• https://www.osevio.com/blog/yuka-cicegi-bakimi-puf-noktalari/
• https://www.givingplants.com/by-plant-type/indoor-and-office-plants/croton-in-square-white-ceramic-container.html
• Cetin.M , Sevik.H , 2016, Measuring the Impact of Selected Plants on Indoor CO2 Concentrations, Polish Journal of Environmental Studies