از گذشته های دور در کانادا استفاده از چوب برای ساخت و ساز به دلیل فراوانی و ارزان بودن، رایج بوده است. امروزه با تحقیقات گسترده و علمی انجام گرفته در این زمینه، چوب مهم ترین متریال با صرفه اقتصادی و قابلیت تجدید پذیری در نظر گرفته می شود. بررسی ها نشان می دهد که تا 90 درصد از خانه های مسکونی در کانادا چوبی هستند. با اینکه بخش گسترده ای از مساحت این کشور را جنگل ها تشکیل می دهند اما تنها بخش کوچکی از آن ها برای ساخت و ساز قطع می شوند. هم چنین با توجه به برنامه های نگه داری و حفظ جنگل ها، به ازای قطع هر درخت، درختان جدیدی کاشته می شوند به طوری که جنگل های موجود حال حاضر بیش از جنگل های 20 سال پیش است.در این مقاله به بررسی سازه های چوبی در کشور کانادا پرداختیم
مزایای استفاده از چوب....
استفاده از چوب در ساختمان سازی مزایای زیادی دارد. از جمله آسانی کار و سرعت ساخت و ساز، تعمیرات و تغییرات. کار با چوب نسبت به سایر مصالح مانند بتن راحت تر و با سرعت بیشتری انجام می شود. با توجه به سابقه ی ساخت و ساز با چوب در کانادا، نیروهای ماهر و آشنا به کار به راحتی یافت می شوند. همچنین چوب از دوام زیادی برخوردار است. پایداری سازه های قدیمی نشان این موضوعند. چوب نه تنها عایق حرارتی طبیعی است، به دلیل نحوه ی قرار گیری سقف و دیوار ها می توان عایق ها را به راحتی جایگذاری کرد. از نسبت مقاوت به وزن بالایی برخوردار است و برش و نصب آن در مقایسه با فولاد و بتن راحت تر است. این سازه ها به دلیل وزن کم مقاومت خوبی در برابر زلزله دارند. خانه های چوبی در کانادا تا 30 درصد ارزان تر از خانه های سنتی بتنی و آجری هستند.
سازه های چوبی به شدت دوستدار محیط زیست هستند. زیرا نخاله و ضایعاتی به جا نمی گذارند و باعث کاهش آلودگی های زیستی می شوند. همین طور با انواع شرایط آب و هوایی سازگاری دارند.
بررسی معماری
از لحاظ معماری هم چوب در طرح ها و رنگ های مختلف و طبیعی وجود دارد و می تواند به شکل های دلخواه در بیاید.چوب به خوبی می تواند نیروهای فشاری و کششی را تحمل کند. به خوبی با سایر متریال مانند فولاد برای تیرهای ساندویچی و خرپاها ادغام می شود.
چوب به عنوان عایق دما به خوبی عمل می کند که باعث می شود خانه در زمستان گرم و در تابستان خنک بماند. این ویژگی به دلیل شرایط دمایی کانادا مزیت مهمی به شمار می آید. بررسی ها نشان می دهد که هرساله بین 50 تا 60 درصد در گرمایش و تهویه ی هوا صرفه جویی می شود. در خانواده ی خانه های چوبی، خانه های کانادایی پیش ساخته نیستند. آنها طولانی تر از یک خانه سنتی دوام می آورند و به نگهداری کمتری احتیاج دارند.
معایب خاص...
با وجود همه ی این مزایا، ساخت و ساز با چوب معایب خاص خود را نیز دارد:
همواره باید اطمینان حاصل کرد که چوب ها در شرایط عالی قرار دارند. آن ها باید از نظر رطوبت و پوسیدگی بررسی شوند. حشراتی مانند موریانه با ایجاد سوراخ در چوب باعث آسیب به آن می شوند و عمر سازه را کوتاه می کنند.
باورهای غلطی درباره ی ساخت و ساز با چوب وجود دارد. یکی از این موارد، آتش سوزی است. آتش معمولا از درون خانه و وسایل آن آغاز می شود و اسباب و اثاثیه هستند که می سوزند. پس خطر آتش سوزی نسبت به سایر متریال یکسان است. اگر آتش زود خاموش نشود، چوب آتش می گیرد اما خیلی آهسته می سوزد. بدترین حالت این است که در آخر به خاکستر تبدیل می شود و هیچ اثری از المان ها باقی نمی ماند.
سازه های معروف...
سازه های قابل توجه زیادی تاکنون با الوار ساخته شده اند. یکی از این ها معادن مس در کنکات آلاسکا است که سال های 1911 تا 1938 ایجاد شدند. بزرگترین آنها یک ساختمان چوبی 14 طبقه در مرکز کنکات است. این سازه هم اکنون به عنوان نشانه ی تاریخی ملی نگه داری می شود.
دفتر مرکزی شرکت رسانه ای تامدیا در زوریخ اتریش یک ساختمان 7 طبقه است که از اسکلت چوبی اش به عنوان نمای معماری نیز استفاده کرده است.
تلاش ها بر این است که از چوب در ساخت آسمان خراش ها هم استفاده شود. یکی از بلندترین ساختمان های چوب انبوه جهان، brock commons است که یک خوابگاه دانشجویی 18 طبقه در محوطه ی دانشگاه بریتیش کلمبیای کانادا است. این سازه بخش اولیه از مجتمع brock commons است.
ساختمان مسکونی دوطبقه چوبی آلبرتا کانادا
به عنوان نمونه پلان معماری یک ساختمان مسکونی دوطبقه ی چوبی در آلبرتای کانادا آورده شده است.
طبقه ی همکف:
طبقه ی دوم:
نمونه ی دیگر پلان یک کابین جنگلی چوبی در کانادا:
طبقه ی همکف:
طبقه ی اول:
طبقه ی دوم:
در سال 1950، صفحه ی اتصال فلزی صنعت خرپا را با ایجاد امکان پیش ساختن کارآمد خرپاهای دهانه کوتاه و بلند، دگرگون کرد. در کانادا تقریبا 95 درصد از خانه های جدید با سقف چوبی خرپایی ساخته می شوند. در آمریکای شمالی طراحی ها بر اساس الزامات سازه ای آیین نامه های ساختمان و متریال استاندارد تایید شده انجام می شود. در تصویر زیر شکل های خرپای معمولی را مشاهده می شود.
یکی از روش های ساخت سازه های چوبی چند طبقه، روش سکو است. در این روش یک طبقه یک طبقه ساخته می شود یعنی از کف هر طبقه به عنوان سکو برای قرار گیری دیوار ها استفاده می شود. یک نمونه از این سازه در تصویر مشاهده می شود.
روش دیگر بادکنک است که در آن دیوارها در طول طبقات پیوسته هستند.
ترتیب قرارگیری داربست های دیوار به صورت استاندارد است. این استاندارد ها طوری تنظیم شده که باعث برش و هدررفت حداقل مصالح دیوار، سقف و کف است.
انواع نحوه ی قرارگیری تیرچه ها در آیین نامه:
طراحی پله:
بازشوی دیوار خارجی:
در این مقاله به بررسی سازه های چوبی در کشور کانادا پرداختیم . برای مشاهده بیشتر پست های مرتبط به دپارتمان سازه مراجعه کنید.
