مقدمه

نیروی زلزله تابع وزن مؤثر ساختمان است در واقع هر چه ساختمان سنگین‌ تر باشد باید برای نیروی زلزله بزرگتری طراحی شود که برای کاهش خرابی های زلزله باید وزن سازه را کاهش دهیم اما یک راهکار برای کاهش وزن سازه استفاده از دیوار های سبک است.

دیوار سبک دارای انواع مختلفی است و امروزه برای کمتر شدن وزن کلی ساختمان استفاده از آن در صنعت ساختمان سازی نسبت به گذشته پیشرفت چشمگیری داشته است. دیوار سبک تحولی جدید در صنعت ساختمان سازی بوجود آورده و استفاده از آن کار پیمانکارها را تا حد زیادی راحت و آسان نموده است. استفاده از این دیوار مزایایی به همراه دارد که در این مطلب به بررسی آن‌ها و کاربرد دیوار سبک می‌پردازیم.

انواع دیوار های سبک

1.دیوار سبک تری دی پنل(3D panel)

بیش از ۴۰ سال است که در کشورهای پیشرفته استفاده از دیوار پیش‌ ساخته و تریدی پانل متداول گردیده است. استفاده از این‌گونه پانل‌ ها در دهه ۵۰ در ایران نیز مطرح گردید که به دلایلی تا اواسط دهه ۷۰ پیشرفت زیادی نداشته است؛ اما اخیراً توجه زیادی به آن شده و معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست ‌جمهور با انتشار نشریه 385 (سال 91) در خصوص راهنما و مشخصات فنی پنل‌ های تری دی پانل، سعی بر معرفی این سیستم نموده است.

تری دی پانل ، دیوار سبک

موارد کاربرد تریدی پنل دیواری

دیوار باربر

می‌توان از آن ‌ها به‌ عنوان دیوار باربر درسوله ها و ساختمان ‌های صنعتی، دیوارهای محوطه، ساختمان‌ های بدون اسکلت (که معمولاً یک یا دوطبقه و عمدتاً در انبوه‌ سازی ‌ها است) و … استفاده کرد.

دیوار غیر باربر

می‌توان از آن‌ ها به‌ عنوان دیوارهای غیر باربر مثل دیوارهای خارجی و داخلی در طراحی ساختمان ‌های فولادی و بتنی استفاده کرد و این سیستم به دلیل خصوصیاتی چون سبکی و عایق حرارتی بودن، در برج‌ ها هم بسیار کاربرد دارد.

نکات ایمنی، نگهداری و حمل و نقل، تریدی پنل ها

  • لازم است تعداد مناسبی کپسول آتش نشانی در نزدیکی محل نگهداری پنل ها استقرار یابند.
  • از بارگذاری یا اقداماتی نظیر راه رفتن بر روی پنل ها باید اجتناب شود.
  • نگهداری و انبار پانل ها روی یکدیگر باید به نحوی باشد که جوش های شبکه و مفتول تا آسیب نبینند.
  • هنگام بارگیری، بار اندازی یا حمل و نقل پنل باید اقدامات لازم برای عدم تابیدگی و خمیدگی پنل به عمل آید.
  • مراحل بارگیری و یا بار اندازی پانل باید به آرامی و بدون اعمال ضربه به پانل صورت گیرند.

عملکرد تری دی پانل ها

تری دی پانل ها در انتقال بارهای عمود بر صفحه، نظیر یک خرپای سه بعدی فضایی و برابر بارهای در راستای صفحه، همانند دیوارهای باربر عمل می­کنند. از طرفی لایه عایق به کار رفته در پانل نیز دارای مشخصات مقاوم در برابر آثار حرارت و صوت می باشد. بنابراین تری دی پانل ها اعضایی هستند که علاوه بر قابلیت باربری دارای مشخصات عایق بودن در برابر آثار حرارت – صوت بوده و از این نظر می توانند به‌ عنوان نوعی مصالح ساختمانی ارزیابی شوند که به صورت همزمان، دارای قابلیت باربری و همچنین عایق حرارت و صوت هستند.

2.دیوار سبک هبلکس (بلوک بتن سبک AAC)

هبلکس نام تجاری است که برای بتن هوا دار اتوکلاوی تولید شده در اروپا قرار دارند و یکی از دیوار های بتنی سبک است، مواد اولیه تشکیل دهنده ی هبلکس از طریق اختلاط و پخت مواد اولیه مانند ماسه سیلیسی، آهک، سیمان، پودر آلومینیوم و آب انجام می‌گیرد؛ برای این کار مصالح اولیه را با یکدیگر مخلوط می‌کنند و سپس در قالب می ‌ریزند (در حرارت 200 درجه سانتی‌ گراد و فشار 12 اتمسفر)، این مخلوط پف می‌کند، داخل قالب بالا می‌آید و به شکل کیک می‌ شود، بعد از این فرآیند، برای ساخت قطعات بنایی کیک را به ابعاد مورد نیاز می ‌برند، سپس آن را با استفاده از فشار زیاد بخار در اتو کلاو، عمل‌ آوری می‌کنند.

بلوک سبک هبلکس ماکان ،دیوار سبک

مزایا دیوار هبلکس

  • سبک و مقاوم و بادوام
  • سهولت در اجرا
  • کاهش هزینه در اعضای اصلی ساختمان
  • تا 70 درصد در گرمایش و سرمایش ساختمان صرفه‌ جویی اقتصادی دارد
  • راحتی در حمل و نصب بلوک ‌ها به دلیل وزن کم آن‌ها

معایب دیوار هبلکس

  • مقاومت فشاری کم که در نتیجه نمی‌ توان به‌ عنوان دیوار باربر از آن استفاده کرد
  • عدم استحکام و مقاومت کافی برای اتصال به اسکلت ساختمان

کاربرد

از بلوک‌ های هبلکس در ساختمان‌ سازی به‌ عنوان دیوارهای غیر باربر داخلی و  دیوار های غیر باربر خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرند تا علاوه بر جلوگیری از تبادل حرارتی با محیط خارج، در فضا سازی داخلی نیز کاربرد داشته باشد.

3.درای وال(Dry Wall)

درای وال (Dry Wall)، به معنای دیوار خشک است. علت این نام‌گذاری این است که در هنگام نصب و اجرای آن، هیچگونه مصالح ساختمانی (گچ، سیمان و…) استفاده نمی­شود. این دیوارها از یک‌لایه گچ که بین دو لایه کاغذ یا مقوا فشرده شده، تشکیل می‌شوند.

به دلیل اتصالات مفصلی که این دیوارها دارند در برابر زلزله آزادی عمل خوبی دارند. از این نوع دیوارها به‌ عنوان جدا کننده های داخلی ساختمان استفاده می‌شود و کاربرد باربری ندارند. این دیوارها به دلیل وزن پایینی که دارند باعث کاهش بارمرده ساختمان ها 35 درصد و کاهش نیروی مؤثر زلزله می­شوند. این سیستم به لحاظ ساختار ویژه ای که دارد بسیار سبک بوده و استفاده از آن در ساختمان‌های با ارتفاع زیاد وزن سازه را تا حد زیادی کاهش می دهد.

درای وال ،دیوار سبک

4.دیوار سبک ساندویچ پنل (sandwich panel)

ساندویچ پنل نوعی دیوار و یا سقف پیش‌ ساخته است که شبیه به ساختار ساندویچ می ­باشد. ساندویچ پنل از دو ورق فلزی و یک عایق که میان دو ورق محاط شده است تشکیل می‌شود. جنس ورق های ساندویچ پانل می‌تواند از گالوانیزه، آلومینیوم، آلوزینک، فایبر گلس و یا کاغذ کرافت باشد.

ساندویچ پنل،دیوار سبک

دیوارهای معروف به ساندویج پانل انواع مختلفی دارد که برحسب کاربری تقسیم بندی می­شوند. هیچکدام از آن‌ها را نمی­توان به‌ عنوان دیوار باربر مورد استفاده قرار داد. کاربرد دیوار های ساندویچ پانل به ‌عنوان جدا کننده ی فضاهای داخلی و خارجی، با خصوصیت عایق صوت وحرارت، هست.

ساندویچ پنل،دیوار سبک

انواع ساندویچ پنل

ساندویچ پانل پیچ مخفی

در این مدل از ساندویچ پانل های دیواری به دلیل شکل خاص اور لب آن بعد از نصب، پیچ های نصب زیر اور لب آن مخفی می­شوند و نمای بسیار زیبایی ایجاد می کند. ساندویچ پانل پیچ مخفی با ضخامت 5 سانتی‌متر تولید می­گردد و تفاوت آن در مدل و شکل لبه های ساندویچ پانل ها، در عرض آن‌ها هست. عرض ثابت این مدل ها از 1.16 متر می­باشد که دارای 1.12 متر عرض مفید می­باشد.

ساندویچ پانل اتاق تمیز

اتاق تمیز یا کلین روم به مکان‌هایی گفته می‌شود که باید حداقل امکان ورود و خروج هوا وجود داشته باشد و جریان آلاینده هایی ماننده گرد و غبار، میکروب های معلق در فضا، بخار مایعات و … به آن وارد نشود.هیچ جریان خارجی نباید وارد شود حتی افرادی که به این مکان‌ها ورود و خروج می­کنند ابتدا باید دوش هوا گرفته و لباس مخصوص داشته باشند به همین جهت باید از سقف و دیواره های مخصوص استفاده کرد که امکان ورود و خروج هوا به کمترین مقدار ممکن برسد.

ساندویچ پانل اتاق تمیز ،ساندویچ پنل،دیوار سبک
ساندویچ پانل سرد خانه ای

یکی دیگر از انواع ساندویچ پانل ها ساندویچ پنل سرد خانه ای می باشد که برای حفاظت از محصولات به شیوه ای بهینه و سالم در دماهای پایین از از سردخانه استفاده می‌شود. ممکن است در دماهای خیلی پایین مصرف انرژی بالا برود­ در این بین استفاده از یک پوشش مناسب برای دیوار و سقف راهکاری مناسب در جهت کاهش مصرف انرژی می­باشد. ساندویچ پانل سردخانه ای جهت استفاده در سقف یا دیوار سرد خانه استفاده می‌شود و به دلیل اور لپ ساندویچ پانل  و وجود اتصلات به صورت نری و مادگی، در مقطع عرضی دارای کمترین انتقال حرارت و صوت است که بهترین گزینه برای تولید سردخانه می­باشد.

ساندویچ پانل سردخانه ای، ساندویچ پنل،دیوار سبک
ساندویچ پانل دیواری

ساندویچ پنل دیواری نوعی دیوار آماده و از پیش‌ ساخته است که از دو لایه ورق که ما بین آن‌ها فوم تزریق شده است، تشکیل شده است. این دیوارها در طرح ها و ابعاد مختلف قابل تولید می‌باشند. جنس ورق ساندویچ پنل دیواری گالوانیزه، آلوزینک و آلومینیوم می­باشد. ورق آلوزینک علاوه بر خواص ضدزنگ آلومینیوم، به دلیل مقاومت بسیار زیاد و خوردگی بسیار پایین و قیمت مقرون به صرفه، بیشتر مورداستفاده قرار می­گیرد وکارایی بیشتری دارد.

مزایای ساندویچ پانل دیواری
  • عایق گرما، سرما، صوت و رطوبت
  • مقاومت در برابر باد و رانش و زلزله
  • مقاومت در برابر مواد شیمیایی و زنگ زدگی و حشرات موزی
  • قیمت پایین و تنوع رنگ
  • قابل بازیافت هستند وکمترین آسیب را به محیط ‌زیست می­زنند
  • حمل و نقل آسان و سهولت در نصب و راه اندازی و وزن کم که خود باعث کاهش هزینه ها و صرفه‌ جویی در زمان می‌شود
  • مناسب برای تمام اقلیم ها
  • بهداشتی و قابل شستشو

وزن دیوارهای سبک با توجه به دیتایل کارخانه های مختلف در ایران

ساندویچ پنل،دیوار سبک

منابع

  1. مبحث 6 مقررات ملی
  2. مبحث 14مقررات ملی
  3. آیین نامه2800
  4. wallspeed
  5. etmm